اگر چه آندربایت بسیار کمتر از اوربایت شیوع دارد اما تأثیر بیشتری بر اعتماد به نفس افراد گذاشته و مشکلات زیادی برای آنها ایجاد میکند. آندربایت یا جلو زدگی فک پایین (prognathism) نوعی مال اکلوژن یا اختلال بایت است. در این موارد، بیشتر مشکلات ارتودنسی حاصل جلو زدن غیرطبیعی فک یا دندانها هستند. آندربایت با جلو زدگی فک پایین شناخته میشود به صورتی که در هنگام بایت (بسته بودن دهان) دندانهای جلوئی پایینی جلوتر از دندانهای جلویی بالایی قرار میگیرند. این وضعیت ممکن است در اثر اختلال رشد استخوان فک (اسکلتی) یا ناهمراستایی دندانها (دندانی) و یا هر دو اتفاق بیفتد. چه عواملی باعث ایجاد آندربایت میشود اگر چه آندربایت شیوع کمتری نسبت به اوربایت دارد، اما باز هم 5 تا 10 در صد از جمعیت را تحت تأثیر ق...
استفاده از وارنیش فلوراید ممکن است بسیار ساده یا خیلی پیچیده باشد؛ این موضوع بستگی به محصولی که استفاده می کنید دارد. برای استفاده از برخی از وارنیش ها باید دندان کاملاً خشک باشد و وارنیش باید به سطح هر دندان خیلی دقیق مالیده شود. با این حال محصول های دیگری نیز وجود دارند که بهتر عمل میکنند، مانند وارنیش سفید پنج درصد سدیم فلوراید حاوی تری کلسیم فسفات.
1- فرایند سریع و مؤثر وارنیش فلوراید
تنها کافی است که سطح دندان با مسواک تمیز شده و رطوبت داشته باشد. فرایند استعمال این وارنیش در سه مرحله انجام میشود:
پکیج تک دوز محصول باز می شود، مسواک یا فرچه اپلیکاتور به وارنیش آغشته می شود، سپس مسواک به ناحیه تحت درمان مالیده میشود. برای وارنیش فلوراید تمامی دهان کمتر از 30 ثانیه زمان لازم است.
استخوان فک پس از کشیدن دندان باید محافظت شود تا بتواند شکل حفره دندان را حفظ نماید. اگر حفره دندان خوب حفظ نشود، استخوان به سرعت باز جذب شده و در نتیجه ظرف شش ماه اول پس از کشیدن دندان 30 تا 60% از حجم استخوان تحلیل میرود. استخوان فک درصورتی که پسروی کرده و تحلیل برود دیگر شکل اولیه خود را باز نخواهد یافت و کانتور بافتها تغییر خواهد کرد.
بدن انسان هرگونه بافتی را که غیر ضروری تلقی کند، بازجذب مینماید. به این صورت که اگر بخشی از استخوان بی استفاده بماند و هیچ فشاری در کارهای روزمره به آن وارد نشود، تحریک نمیشود بنابراین توسط بدن باز جذب شده و کاهش مییابد. استخوان فک نیز از این قاعده مستثنی نیست و در صورتی که جای خالی دندان از دست رفته پر نشود، تحلیل میرود.
افزایش استخوان و پیوند استخوان چیست؟
افرادی که دچار پسروی و تحلیل استخوان فک شدهاند، میتوانند با افزایش و یا پیوند استخوان، ساختار استخوانی از دست رفته را ترمیم نمایند. همین کار در مورد بافت لثه نیز انجام میشود که در آن برای ترمیم لثه از پیوند بافت نرم استفاده میشود. پیوند استخوان (bone grafting) در شرایطی استفاده میشود که مقدار زیادی بافت استخوان تخریب شده و باید جایگزین شود اما در افزایش استخوان (bone augmentation) مقدار کمی بافت استخوان جایگزین میشود.
دلایل نیاز به پیوند یا افزایش استخوان چیست؟
هنگامی که دندانها سالم هستند و محکم در جای خود قرار گرفته اند، استخوان فک نیز سالم و محکم است. اما به دلایل مختلف ممکن است استخوان فک تحلیل رفته و در نتیجه دندان پشتیبانی خود را از دست داده و لق شده و در نهایت بیفتد. در پیوند و افزایش استخوان تلاش میشود استخوان از دست رفته بازسازی شود تا ایمپلنت جایگزین دندان را محکم در جای خود نگه داشته و پشتیبانی کند.
خشکی حفره دندان چیست؟
خشکی حفره دندان (Dry Socket) یکی از عوارض متداول کشیدن دندان است که با درد شدید مشخص میشود. زمانی این اتفاق رخ میدهد که لخته خونی که پس از کشیدن دندان در حفره دندان تشکیل شده بود از دست رفته و استخوان داخل حفره دندان نمایان میشود. این وضعیت یکی از دردناکترین مشکلات دندانی است. به خشکی حفره دندان اُستئیت آلوئولار (alveolar osteitis) نیز گفته میشود.
1- شیارهای سطح جونده دندانهای عقبی
شیارهای زیادی در سطح جونده دندانها وجود دارد. همچنین دندانها حاوی تعدادی نقاط فرورفته هستند. برخی از دندانهای آسیا در سطح کناری خود فرورفتگیهای دارند که معمولاً از همانجا پوسیدگی دندان آغاز میشود. این نقاط فرورفته را در سطح زبانی دندانهای آسیای بالایی و در سطح گونه ای دندانهای آسیای پایینی میتوانید ببینید.
2- سطح بین دندانها
در حالت طبیعی، تمام دندانها از پهلو با یکدیگر تماس دارند به جز دندانهایی که در انتهای دهان قرار گرفتهاند. در ناحیه بین دندانها، دسترسی مسواک دشوار بوده و تمیز کردن جرم و پلاک به راحتی انجام نمیشود. بنابراین این محل برای تجمع پلاک و باکتریها و در نتیجه ایجاد پوسیدگی بسیار مناسب است، به ویژه اگر عادت به نخ دندان کشیدن روزانه نداشته باشید.
در گذشته برای گرفتن عکس پرتوی ایکس از فیلم استفاده میشد. این فیلم مشابه همان فیلمهایی بود که در دوربین عکاسی و فیلمبرداری مورد استفاده قرار میگرفت. به این صورت که باید به درستی و با دقت در اتاقی تاریک ظاهر میشد. با پیشرفت تکنولوژی، عکس پرتوی ایکس دیجیتالی وارد دنیای دندانپزشکی شد. در عکسهای دیجیتالی به جای فیلم، از حسگرهای دیجیتالی برای ایجاد و ثبت تصویر استفاده میشود.
عکس پرتوی ایکس که به عنوان رادیوگراف شناخته میشود، بخش مهمی از تشخیص و درمان دندانپزشکی در دنیای امروزی است. اگرچه عکس پرتوی ایکس یک ابزار تشخیصی است، اما یکی از ابزارهای پیشگیری نیز به شمار میآید و به دندانپزشک کمک میکند مشکلات احتمالی دندانی را پیش از بروز مشکلات جدی در آینده شناسایی و درمان نماید.
پرتوی ایکس چه چیزهایی را نشان میدهد؟
عکس داخل دهانی پرتوی ایکس متداولترین نوع رادیوگرافی در دندانپزشکی است. عکس پرتوی ایکس میتواند جزئیات خوبی در مورد دندانها، استخوان و بافتهای پیرامون دهان ارائه کند. برای موارد زیر از عکس پرتوی ایکس استفاده میشود:
- شناسایی پوسیدگی دندان
- بررسی ریشه های دندان
- بررسی سلامت استخوان اطراف دندان
- تشخیص و شناسایی بیماریهای لثه
- مشاهده وضعیت دندانهای در حال رشد
توجه داشته باشید این اطلاعات مربوط به کودکان است و شامل بزرگسالان نمیشود.
فشار زبان (الگوی غیرطبیعی بلع) به وضعیتی گفته میشود که در آن فرد در هنگام بلعیدن زبان را به جای کام، به دندانها فشار میدهد. در حالت طبیعی بلع، میانه زبان باید در سقف دهان جای بگیرد نه بین دندانها . قرار دادن زبان بین دندانها باعث میشود دندانها به جلو رانده شوند.
فشار زبان و ناهنجاری عضله صورت همه بخشی از محیط عملکردی - عضله ای پیچیدهای هستند که میتواند مشکلات زیادی در زمینه ارتودنسی ایجاد نماید. اگر مشکلات عملکردی - عضله ای به خوبی درمان نشود، درمان ارتودنسی ممکن است با شکست مواجه شود.
عمل بلع در طول شبانه روز 2000 مرتبه اتفاق میافتد. در هر بار بلع، زبان میتواند فشار لحظه ای معادل نیم تا دو و نیم کیلوگرم به ساختارهای پیرامون دهان وارد نماید. این فشار، می تواند استخوان و دندانها را به سمت جلو یا دور از هم هل دهد. بلع غیرطبیعی می تواند باعث شود دندانها به موقعیت نادرست جابهجا شوند و رشد صورت و دندانها انحراف پیدا کند و از حالت طبیعی خارج شود.
تکنولوژیهای جدید تغییرات زیادی در نتایج درمانهای دندانپزشکی حاصل کرده است. انکوریج یا تکیه گاه موقتی (TAD) اگر چه روش جدیدی محسوب نمی شود و استفاده از آن از سال 1980 آغاز شده است اما امروزه بسیار گستردگی و پذیرش بیشتری یافته و از امکانات جدیدتری برای آن استفاده می شود. فواید تکیه گاه موقتی در ارتودنسی شگفت انگیز است. در اینجا نگاه دقیق تری به تکیه گاه ارتودنسی خواهیم داشت.
تکیه گاه موقتی چیست؟
تکیه گاه موقتی ارتودنسی یک پیچ کوچک مانند ایمپلنت دندان است که از آلیاژ تیتانیوم ساخته می شود. همان طور که از نام تکیه گاه موقتی پیداست به صورت موقتی (چند ماهه) در ارتودنسی از آن استفاده شده و سپس خارج می شود. عملکرد تکیه گاه موقتی، ایجاد نقطه ای ثابت است که اجزایی مانند دندانها موقعیتشان نسبت به این نقطه ثابت تغییر می کند (شکل بالا).