گاهی در درمان ارتودنسی متوجه میشوید یک قطعه کش پلاستیکی (معمولا رنگی) از یک براکت به براکت مجاور کشیده شده است (کش صورتی رنگ در شکل بالا)، در حالی که این کش بین همه براکتها نیست. اگر به تصویر بالا خوب نگاه کنید (جدا از براکتهای رنگی)، متوجه میشوید بین دندان مرکزی بالا و دندان مجاور آن (سمت چپ تصویر) مقداری فاصله وجود دارد. ارتودنتیست در شرایطی از این کش پلاستیکی استفاده میکند که میخواهد مطمئن شود فاصله زیادی بین دو دندان جلویی ایجاد نمیشود. یک روش دیگر برای نگه داشتن دندانها در کنار هم و جلوگیری از ایجاد فاصله بین آنها در هنگام اعمال نیرو توسط براکت، استفاده از زنجیر پلاستیکی یا پاور چِین (power chain) است.

بسیاری از والدین سوال میکنند آیا پس از درمان براکت فرزندشان، لازم است فرنکتومی لبی نیز انجام شود. در اینجا نگاهی به کتابهای مرجع دندانپزشکی و ارتودنسی می اندازیم تا ببینیم فرنکتومی پس از درمان براکت لازم است یا خیر. لازم به ذکر است فرنکتومی را قبل از درمان ارتودنسی ثابت با براکت نمیتوان انجام داد، چرا که اعتقاد بر این است که تشکیل بافت همبند ممکن است مانع از حرکت دندانها به سمت یکدیگر شده و در نتیجه فاصله ای دائمی بین دو دندان جلویی بالا ایجاد شود.
فرنکتومی لبی پس از براکت: از دیدگاه ارتودنسی
یکی از کتابهای مرجع در این زمینه، Contemporary Orthodontics تالیف پروفیت است. در این کتاب احتمال بازگشت دندانها به موقعیت قبلی پس از خارج کردن براکت مطرح شده است. پروفیت میگوید:
"یکی از دلایل بازگشت دندانها ممکن است وجود فرنوم لبی بزرگ یا بیش از حد متصل، باشد. فرنکتومی پس از بستن فاصله بین دندانها و نگهداری موقعیت جدید دندانها در برخی موارد لازم است اما به سختی میتوان تنها از روی ظاهر فرنوم لبی مشخص کرد فرنوم در مشکل بازگشت دندانها به موقعیت قبلی چقدر نقش دارد. بنابراین انجام فرنکتومی پیش از درمان منع شده و پس از درمان نیز باید تنها در صورتی انجام شود که دندانها مایل به فاصله گرفتن از هم هستند و این عمل برای جلوگیری از ایجاد فاصله بین دندانها ضروری به نظر میرسد. "

در تصویر بالا فرنوم لبی (پشت لبهای بالا و پایین) و فرنوم زبانی با فلش مشخص شده است.
فرنکتومی به عمل جراحی ساده ای برای برداشتن فرنوم گفته میشود. فرنوم تکه بافت کوچکی است که در سه ناحیه در دهان وجود دارد: پشت لب بالا و پایین که لب را به لثه (بین دو دندان جلویی) متصل کرده است و به آن فرنوم لبی گفته میشود و زیر زبان که زبان را به کف دهان متصل کرده است که به آن فرنوم زبانی گفته میشود. در صورتی که فرنوم لبی بیش از حد بزرگ باشد ممکن است بین دو دندان جلویی فاصله ایجاد کند. در چنین شرایطی فرنکتومی توصیه میشود. امروزه عمل فرنکتومی عملی شایع است، اما در چه سنی کودک باید فرنکتومی انجام دهد؟

بسیاری از افراد نمی دانند که آیا برای درمان ارتودنسی و استفاده از براکت میتوانند به دندانپزشک عمومی که تخصص ارتودنسی ندارد مراجعه کنند یا این کار تنها باید توسط ارتودنتیست صورت بگیرد.
اگر بخواهیم خیلی کوتاه به این سوال پاسخ بدهیم، بله دندانپزشک عمومی هم میتواند، اما شرایطی دارد. دندانپزشک عمومی میتواند به بیماران خود درمان ارتودنسی ثابت با براکت ارایه بدهد. اگر دندانپزشک عمومی بخواهد کار ارتودنسی انجام دهد باید استانداردها را رعایت کند. بنابراین اگر دندانپزشک عمومی میتواند به خوبی یک ارتودنتیست (متخصص ارتودنسی) دندانها را صاف و مرتب کند، میتوان برای ارتودنسی به او مراجعه کرد. بسیاری از دندانپزشکان در این زمینه با ارتودنتیستها رقابت میکنند. اما به خاطر داشته باشید که ارتودنتیستها پس از اتمام دوره دانشکده دندانپزشکی (که مدرک دندانپزشکی عمومی دریافت می کنند)، دو یا سه سال آموزش ویژه در زمینه انواع درمانهای ارتودنسی و براکت دیده اند. دندانپزشک عمومی باید دوره های آموزشی زیادی ببیند و تجربه های زیادی کسب کند تا مهارت قابل قبولی برای این کار داشته باشد.

پس از درمان ارتودنسی، متخصص ارتودنسی باید دستور تهیه رادیوگرافی بدهد و دندانهای عقل را بررسی نمایند. اگر در رادیوگرافی پایانی دندانهای عقل زاویه یا فضای رویشی مناسب نداشته باشند و فشار به دندانهای دیگر بیاورند بلافاصله پس از ارتودنسی باید دندانهای عقل خارج شوند تا وضعیت ردیف بودن دندانها به هم نریزد.آیا در حین ارتودنسی می توانم دستگاهها را به شکل موقت برای مراسم ازدواج بردارم و پس از مراسم دوباره گذاشته شود؟بله. در حین درمان ارتودنسی می توان درموارد خاص براکتها و سیمها را به شکل موقت برداریم و پس از مدت کوتاهی دوباره ارتودنسی انجام شود. البته با توجه به اینکه براکتها ی برداشته شده دور ریخته می شود و یکسری براکت جدید باید قرار داده شود این کار شامل هزینه ی مختصری خواهد شد.