روشهای درمان ترک خوردگی و شکستگی دندان

اگر چه مینای دندان سخت‌ترین ماده بدن انسان است اما به هر حال استحکام و مقاومت آن محدودیتی دارد. گاهی اوقات هنگامی که زمین می‌خوریم، تصادف می‌کنیم و یا ضربه‌ ای به صورت مان وارد می‌شود و یا هنگامی که با دندان خود پسته می شکنیم ممکن است ناگهان دندانمان لب پر شده و یا بشکند. به خصوص در صورتی که ساختار دندان از قبل تضعیف شده باشد برای مثال دچار پوسیدگی باشد، این اتفاق بیشتر محتمل است. اما در صورتی که متوجه ترک ‌خوردگی یا شکستگی دندان شدیم چه باید بکنیم؟

 در صورتی که دچار شکستگی دندان شدیم چه باید بکنیم؟ 

در صورتی که دندان شما شکسته، لب پر شده و یا ترک خورده باید هر چه سریع تر به دندانپزشک مراجعه کنید. در غیر این ‌صورت آسیب دندان گسترش یافته و یا حتی ممکن است دچار عفونت شود و دندان خود را از دست بدهید.
تا زمانی که خود را به دندانپزشک برسانید، مراقبت‌های زیر را انجام دهید:
• در صورتی که دندانتان درد می‌کند، استامینوفن یا بروفن مصرف کنید.
• دهان خود را با محلول آب و نمک شست‌ و شو دهید.
• در صورتی که شکستگی باعث شده لبه دندان تیز یا دندانه ای و مضرسی شود، با یک تکه موم یا پارافین یا آدامس بدون شکر آن را بپوشانید تا به بافت‌های نرم مانند زبان یا سطح داخلی لب و گونه آسیب نرساند.
• در صورتی که باید غذایی بخورید، غذاهای نرم مصرف نمایید. از جویدن با دندان شکسته خودداری کنید.

روش‌های ترمیم و درمان شکستگی دندان
درمان شکستگی یا لب پر شدگی دندان بستگی به شدت آسیب وارد شده دارد. در صورتی که تنها یک تکه کوچک از مینا کنده شده باشد، معمولاً ترمیم آن با سهولت ظرف یک جلسه انجام می‌شود. در صورتی که دندان به شدت آسیب دیده باشد، ممکن است نیاز به درمان‌های طولانی‌تر و گران‌تر باشد.
1- باندینگ یا پر کردن دندان
در صورتی که تنها بخش کوچکی از مینا کنده شده باشد، دندانپزشک ممکن است با استفاده از مواد پر کننده دندان آن را ترمیم نماید. اگر دندان مورد نظر در جلوی دهان باشد یا به هر صورت در معرض دید قرار داشته باشد از باندینگ برای ترمیم آن استفاده می شود که مواد تشکیل دهنده آن رزین کامپوزیت همرنگ دندان است.
باندینگ درمان ساده ای است که نیازی به بی حسی ندارد. ابتدا سطح دندان تمیز شده و سپس با محلول یا ژل مخصوصی خراشیده و زبر می شود تا پیوند بین دندان و مواد ترمیمی قوی تر باشد. سپس توسط دندانپزشک مواد چسب به دندان مالیده شده و رزین همرنگ دندان آن را می پوشاند. پس از شکل دهی مواد باندینگ و طبیعی شدن شکل دندان، نور فرابنفش مخصوصی به آن تابانده می شود تا مواد سخت شوند.

​2- روکش دندان 

در صورتی که تکه بزرگی از دندان شکسته باشد یا دندان دچار پوسیدگی زیادی باشد، ممکن است دندانپزشک دندان را تراشیده و بر روی آن روکش یا تاج مصنوعی قرار دهد. روکش یک کلاهک شبیه تاج دندان است که بر روی دندان قرار گرفته و کاملا آن را احاطه می کند تا از ساختار آسیب دیده دندان محافظت نموده و شکل آن را شبیه دندان سالم و طبیعی نشان دهد. روکشهای دائمی ممکن است از جنس فلز، پورسلین (سرامیک)، سرامیک جوش خورده به فلز و یا تمام کامپوزیت ساخته شوند. هر یک از این مواد معایب و مزایای خاص خود را دارند و تحت شرایط مشخصی مورد استفاده قرار می گیرند. روکش دندان تمام فلزی، محکمترین و بادوامترین روکش دندان است و روکش تمام سرامیک و روکش رزین، ظاهری شبیه دندان طبیعی دارد.
اگر تمامی سطح بالای دندان شکسته باشد اما هنوز ریشه آن سالم مانده باشد، دندانپزشک ممکن است درمان عصب ‌کشی انجام داده و با استفاده از یک میله به نام پُست که آن را در مجرای ریشه قرار می‌دهد، روکش را بر روی دندان قرار داده و آن را در جای خود ثابت نگه دارد.
روکش کردن دندان معمولاً دو جلسه درمانی نیاز دارد. در جلسه اول دندانپزشک عکس پرتوی ایکس می‌گیرد تا وضعیت ریشه ‌های دندان و استخوان پیرامون آن را بررسی کند. در صورتی که هیچ مشکلی وجود نداشته باشد دندانپزشک دندان و لثه پیرامون آن را بی‌ حس می‌کند و در صورت لزوم دندان را می‌تراشد تا فضای کافی برای نصب روکش فراهم شود. در صورتی که شکستگی یا لب پر شدگی به صورتی باشد که تکه بزرگ از دندان جدا شده باشد، دندانپزشک با استفاده از مواد پر کننده دندان آن را ترمیم می‌نماید تا بتواند روکش را نگه دارد. سپس دندانپزشک با استفاده از مواد خمیری مانند، قالب ‌گیری از دندان‌ها و بافت‌های پیرامون آن انجام می‌دهد. قالب به لابراتوار دندانپزشکی ارسال می‌شود تا در آنجا روکش دندان ساخته شود. ممکن است در این مدت برای شما از روکش موقتی پلاستیکی یا فلزی استفاده شود تا زمانی که روکش خودتان آماده شود.
در جلسه دوم که معمولاً دو تا سه هفته بعد انجام می شود، دندانپزشک روکش موقت را برداشته و روکش دائمی را بر روی دندان می‌گذارد تا آن را تنظیم کند.
برخی از کلینیک‌های دندانپزشکی مجهز به دستگاه تراش دیجیتالی و ساخت روکش هستند که آنها را قادر می‌سازد در همان جلسه اول ترمیم را برای شما آماده و نصب نمایند.

- لمینیت یا ونیر
لمینیت یا ونیر دندان در شرایطی استفاده می‌شود که دندان جلویی شکسته یا لب پر شده است. ونیر دندان، یک پوسته نازک هم رنگ دندان از جنس پورسلین یا کامپوزیت است که سطح جلوی دندان را می‌پوشاند (درست همانند ناخن مصنوعی که بر روی ناخن قرار داده می‌شود ). ونیر در بخش شکسته دندان ضخامت بیشتری دارد تا جایگزین ساختار از دست‌ رفته آن شود و به این ترتیب شکستگی دندان ترمیم می‌شود.
برای آماده‌ سازی دندان باید 0.3 تا 1.2 میلی‌متر از ضخامت مینای دندان برداشته شود. این مقدار تقریباً برابر با ضخامت پوسته ونیر است. سپس از دندان قالب ‌گیری می‌شود و قالب به لابراتور دندانپزشکی ارسال می‌شود تا در آنجا پوسته ونیر ساخته شود. در جلسه بعد که حدود یک یا دو هفته بعد از آن است، به دندانپزشک مراجعه می‌کنید تا پوسته ونیر بر روی دندان شما چسبانده شود. همانند باندینگ ابتدا باید دندان کاملاً تمیز شده و با محلول خاصی خراشیده و زبر شود.

4- عصب‌ کشی
در صورتی که لب پر شدگی و شکستگی به حدی باشد که پالپ (عصب) دندان نمایان شده است احتمالاً دندان نیاز به عصب‌ کشی یا درمان ریشه دارد. پالپ به بخش مرکزی دندان گفته می‌شود که حاوی رگهای خونی و عصب ها می‌باشد. هنگامی که پالپ دندان نمایان می‌شود، باکتری‌های موجود در دهان به داخل دندان نفوذ کرده و آن را آلوده می‌نمایند. در صورتی که دندانتان درد می‌کند، رنگ آن تغییر کرده و یا به سرما یا گرما حساس شده احتمالاً پالپ آسیب دیده است. اگر بافت‌های پالپ مرده باشند در صورتی که تخلیه نشوند دندان عفونت کرده و باید کشیده شود. عصب‌ کشی برای نجات دندان انجام می‌شود. در فرآیند عصب ‌کشی، تخلیه بافت‌های آلوده و مرده و تمیز کردن محفظة پالپ و مجرای ریشه و سپس پر کردن داخل دندان انجام می‌شود.
در بیشتر موارد، دندان عصب ‌کشی شده باید با کمک روکش محافظت شود.



https://www.webmd.com/oral-health/guide/repairing-a-chipped-or-broken-tooth#3