پاسخ به سوالات رایج در مورد پهن کننده کام در ارتودنسی

 پهن کننده کام که به آن وسیع کننده کام یا فک بالا (Palatal Expansion) هم میگویند یک وسیله داخل دهانی در ارتودنسی است که برای حرکت دادن دندانها و پهن کردن فک بالا استفاده میشود. این دستگاه با از هم دور کردن دو نیمه کام (سقف دهان) کار میکند. دو نیمه کام در خط میانی وسط سقف دهان به هم متصل میشوند.

پهن کننده کام، برای هر بیمار اختصاصی سفارش داده و ساخته میشود چرا که باید متناسب با دهان او باشد. این وسیله میتواند از نوع ثابت باشد یعنی به دندانها چسبانده میشود یا از نوع غیر ثابت (متحرک) باشد که بیمار بتواند آن را در بیاورد.
پهن کننده کام، به دندانهای عقبی بالایی وصل میشود و خط میانی کام را بازتر میکند. هنگامی که دو نیمه کام از هم دور میشوند و شکاف خط میانی باز میشود، بدن به استخوان فک بالا دستور میدهد که سلولهای استخوانی جدیدی تولید کرده و این فضای خالی را پر کند. در نتیجه فک به مرور پهنتر میشود. به این فرایند انحراف استخوان زایی گفته میشود. فرایند پهن کردن فک چند هفته تا چند ماه ممکن است طول بکشد (بسته به این که چه مقدار باید پهنتر شود و وضعیت رشد کودک چگونه است).
پهن کننده فوری کام (RPE) وسیله ای مشابه پهن کننده کام معمولی است. بیمار باید معمولا چهار تا شش ماه این وسیله را استفاده کند. در چند هفته اول باید دائما وسیله فعال شود. فعال سازی پهن کننده کام با پیچ مخصوصی انجام میشود که کلید آن به شما داده میشود. دستورالعمل لازم برای پیچاندن پیچ با کلید مخصوص، به شما گفته میشود. همه مراحل را طبق دستور پیش بروید تا نتیجه مورد انتظار را به دست بیاورید.

پهن کردن فک بالا
باریک بودن فک بالا باعث میشود عملکرد دندانها و تناسب دندانهای بالا و پایین مختل شود. اگر این وضعیت اصلاح نشود بر زیبایی و توازن صورت تاثیر گذاشته و در جویدن غذا و صحبت کردن نیز ممکن است خود را نشان دهد.
با کمک پهن کننده کام، پهنای فک را میتوان تا حدی بیشتر کرد. به این ترتیب دندانهای بالا و پایین بر هم منطبق شده و به درستی عمل میکنند و فشار کمتری بر عضله و مفصل فک وارد میشود. برای برخی از بیماران استفاده از همین وسیله کفایت میکند و نیاز به کشیدن دندان (در موارد کمبود فضای فک) را مرتفع میسازد چرا که فضای لازم ایجاد میشود.

از کجا بدانم کودک من نیاز به پهن کردن کام دارد؟

بهترین کار این است که کودک را به ارتودنتیست نشان بدهید. او با مشاهده و معاینه دهان کودک میتواند نیاز به این وسیله را مشخص کند. پهن کردن فک باعث میشود نتایج درمان ارتودنسی بادوام و ماندگار شود و خطر برگشت دندانها به موقعیت قبلی، کاهش یابد. این کار در سنین رشد باید انجام شود. اگر فضای فک کودک کوچک باشد و پهن نشود، فضای کافی برای بیرون زدن دندانهای دائمی باقی نمی ماند و ممکن است این دندانها کامل بیرون نزنند، از جای نامناسب بیرون بزنند و یا هنگام بیرون زدن بقیه دندانها را کج کنند یا خود کج شوند. در نتیجه نیاز به ارتودنسی ایجاد میشود. 

چگونه پهن کننده کام را فعال کنم؟
این وسیله یک پیچ در وسط بدنه دارد که باید هر روز پیچانده شود. کلید مخصوصی به شما داده میشود تا طبق دستور، پیچ را بچرخانید تا دستگاه فعال شود. ارتودنتیست به شما میگوید چقدر پیچ را بچرخانید و چند مرتبه یک بار این کار را انجام بدهید.

مراقبت از پهن کننده کام چگونه است؟

هر بار که دندانها مسواک میشوند باید وسیله دهانی هم کامل تمیز شود. پس از هر بار که چیزی (هر چیزی به جز آب) میخورید باید دهان خود را با آب شستشو بدهید. در مورد وسیله های غیر ثابت، باید هر مرتبه که وسیله را از دهان در می آورید آن را تمیز کنید.