در مورد درمان‌های دندانپزشکی و ارتودنسی در دوران بارداری چه نکاتی را باید بدانیم

مشکلات دهان و دندان در زنان باردار
زنان باردار باید در دوران بارداری سه مرتبه به دندانپزشک مراجعه کنند. تمیز کردن دهان و دندان‌ها نیز برای حفظ سلامت عمومی بدن فرد باردار و جنین در حال رشد اهمیت زیادی دارد. به ویژه زمانی که در حین درمان ارتودنسی باردار شده ‌اند و یا در دوران بارداری اقدام کرده ‌اند بیشتر باید به سلامت دهان خود توجه کنند چرا که حفظ بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری امری چالش‌برانگیز است و درمان ارتودنسی با براکت بر این چالش می‌افزاید.

تغییرات سیستم ایمنی و نوسانات هورمونی در دوران بارداری بر بروز عفونت‌های دهانی تأثیر می‌گذارد. بنابراین زنان باردار بیشتر دچار بیماری لثه می‌شوند و خطر زایمان زودرس و احتمال متولد شدن کودکی با وزن کم افزایش می‌یابد.

در دوران بارداری ممکن است وضعیتی به نام تومور بارداری یا گرانولوم بارداری در دهان ایجاد شود. این وضعیت یک زایده منفرد در لثه است که شبیه یک تومور به نظر می‌رسد و ممکن است موقعیت دندان‌ها را تغییر داده و منجر به خونریزی لثه شود. علت آن معمولاً ضعف بهداشت دهان است. در حالت عادی این زایده پس از پایان بارداری برطرف می‌شود اما در برخی موارد است باید با عمل جراحی برداشته شود. 

خشکی دهان فیزیولوژیک یکی از شکایات متداول زنان باردار است. این اتفاق می تواند حاصل مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی، آنتی‌ هیستامین و سایر داروها نیز باشد. همچنین خشکی دهان ممکن است در حین خواب اتفاق بیفتد که حاصل تنفس از راه دهان است.
شمار افرادی که دندان قروچه دارند در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند. در دندان قروچه فرد به شکل بی ‌اختیار و خارج از کنترل، دندان‌های خود را به هم فشار داده یا بر روی هم می‌ساید که باعث شنیده شدن صدای دندان قروچه می‌شود. علت دندان قروچه در دوران بارداری ممکن است استرسی باشد که بر بدن وارد شده است. همچنین ممکن است بدن نتوانسته باشد به سرعت وضعیت خود را با بارداری تنظیم کند در نتیجه موقعیت دندان‌ها تغییر کرده است. نامناسب بودن موقعیت دندان‌ها یکی از محرک‌های دندان قروچه است. در روزهای پس از پایان بارداری بدن به حالت طبیعی بازگشته و این مشکل برطرف می‌شود. همچنین به علت تغییرات فیزیولوژی بدن زن باردار، حفظ سلامت دهان سخت‌تر می‌شود و در نتیجه این امر خود ممکن است منجر به بیماری‌های دهان و دندان شود که یکی از عوامل تجربه‌ی دندان قروچه است.
تغییر ترکیب بزاق در دهان در اواخر دوران بارداری و در دوران شیردهی ممکن است موقتاً زمینه را برای پوسیدگی دندان و فرسایش مینا فراهم سازد.

درمان ارتودنسی
تمامی موارد گفته شده نشان می‌دهد باید پیش از درمان ارتودنسی مراقبت‌های لازم صورت بگیرد و فرد آماده اقدامات لازم برای حفظ بهداشت دهان باشد. از طرفی خود درمان ارتودنسی به علت مرتب کردن و صاف و همراستا کردن دندان‌ها می‌تواند به کاهش برخی از مشکلات بارداری در دهان و دندان کمک نماید.

علت اصلی مشکلات دهان و دندان در زنان باردار
شاید بتوان گفت مشکلات روانی بیشترین عامل مشکلات دهان و دندان در این گروه از مردم به شمار می‌آید. استرس روانی ناشی از مراجعه به دندانپزشک، تصور درد ناشی از درمان‌های دندانپزشکی و عدم استفاده از بی‌ حسی و بی‌ حوصلگی این دوران باعث می‌شود فرد برای حل مشکلات دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه نکند و وضعیت پوسیدگی دندان یا عفونت لثه در او وخیم‌تر شود.
یکی دیگر از مسائل خاص این دوران، وضعیت افقی بر روی صندلی دندانپزشکی به خصوص در اواخر دوران بارداری است.
طول مدت درمان دندانپزشکی نیز در این زمینه اهمیت دارد.
پرهیز از مصرف داروها در حین درمان مانند داروهای بی ‌حسی ، داروهای مسکن و آنتی ‌بیوتیک باعث می‌شود زن باردار نخواهد به دندانپزشک مراجعه کند.
دندانپزشکان باید در درمان، وضعیت بارداری بیمار را در نظر گرفته و موقعیت نشستن یا خوابیدن او را تنظیم نمایند. مهم‌ترین چیز این است که بیمار بداند شما از بارداری او مطلع هستید و اقدامات لازم را انجام می‌دهید و لازم نیست نگران چیزی باشد.