عفونت دندان عقل یا پری کرونیت

پری کرونیت چیست؟
پِری کرونیت (Pericoronitis) به عفونت باکتریایی گفته می شود که در بافتهای نرم اطراف تاج دندان (بخش سفید رنگ دندان که بیرون از لثه قرار دارد) اتفاق می افتد. "پری" به معنی اطراف و "کرون" به معنی تاج دندان و پسوند "یت" به معنی التهاب است بنابراین پری کرونیت به معنی التهاب اطراف تاج دندان می باشد.

شکل- در تصویر بالا تاج و ریشه دندان نشان داده شده اند. تاج بخشی از دندان است که بیرون از لثه قرار دارد و ریشه بخشی از دندان است که در زیر لثه و داخل استخوان قرار دارد.

در اغلب موارد پری کرونیت در دندانهای عقل دیده می شود. پیش از این که در مورد عفونت اطراف دندان توضیح بدهیم، باید با اصطلاح "دندان نیمه نهفته" یا "دندان نیمه بیرون زده" آشنا شوید. دندان نیمه بیرون زده به دندانی گفته می شود که بخشی از قسمت تاج آن در زیر لثه مانده و بخشی از آن از لثه بیرون زده است. گاهی این وضعیت موقتی است و دندان به تدریج کامل بیرون می زند و در برخی موارد اگر اقدامی صورت نگیرد این وضعیت ماندگار خواهد بود.
چرا دندان عفونت می کند؟
پری کرونیت در اثر رشد بیش از حد باکتریهای موجود در دهان اتفاق می افتد. هنگامی که باکتریها در نواحی دور از دسترس مسواک در دهان تجمع می یابند و تمیز نمی شوند، عفونت ایجاد می کنند. در مواردی که دندان عقل به صورت نیمه بیرون زده باشد، پناهگاه امنی برای باکتریها فراهم می کند و پلاک و باکتریهای تجمع یافته در جوار آن رشد و تکثیر می یابند.
از آنجایی که اغلب، تعادل ظریفی بین باکتریها و مکانیسم دفاعی بدن در مقابل آنها وجود دارد، در صورتی که عاملی باعث بر هم زدن این تعادل شود (از جمله بیماریها، جراحات، افزایش شمار باکتریها یا تغذیه رسانی به باکتریها) عفونت ایجاد می شود.

مقایسه عفونت گذرا و ماندگار در دندان
مادامی که دندان نیمه بیرون زده بماند و تمیز کردن کامل آن امکان پذیر نباشد، فرد دوره های پری کرونیت مکرر را تجربه می کند.
عفونت گذرای دندان: در مواردی که دندان در مرحله بیرون زدن باشد و نیمه بیرون زدگی آن موقتی باشد، مشکل عفونت اطراف آن نیز گذرا خواهد بود. هنگامی که دندان کامل از لثه بیرون بزند می توان آن را با مسواک و نخ دندان کامل تمیز کرد و اجازه تجمع به باکتریها نداد، بنابراین دیگر عفونتی اتفاق نمی افتد.
عفونت ماندگار دندان: در مواردی که دندان نیمه بیرون زده یا نهفته (کاملا در زیر لثه مانده) باشد، عفونتهای مکرر در اطراف آن اتفاق می افتد.
در فرایند بیرون زدن دندان که به بافتهای لثه فشار وارد می شود، یکپارچگی کیسه رشد دندان از بین می رود و باکتریهای دهان به سهولت وارد این فضا می شوند و آن را اشغال می کنند.
متاسفانه هیچ راهی وجود ندارد که بتوان به شکل موثر و مناسبی این فضا را تمیز کرد. به همین علت به مرور زمان فعالیت باکتریها منجر به عفونت فعال می شود که به بافتهای مجاور دندان عقل گسترش می یابد.

علائم و نشانه های عفونت اطراف دندان چیست؟
علائم عفونت دندان به صورت زیر است:
- قرمزی، حساسیت به لمس و تورم بافتهای لثه ای که دندان عقل را احاطه کرده اند.
- تورم ممکن است به صورت و گردن گسترش پیدا کند و باز کردن دهان برای فرد مشکل شود.
- درد متوسط تا شدید، بوی بد دهان و حتی طعم تلخ در دهان (که از ناحیه عفونی نشات گرفته است) ممکن است تجربه شود.
عواقب جدی و خطرناک پری کرونیت
به علت آناتونی این ناحیه امکان دارد عفونت بافتهای نرم احاطه کننده دندان عقل پایین به سرعت گسترش یافته و به نواحی گلو و گردن برسد. در این صورت ممکن است تنفس و بلع فرد دچار مشکل شود بنابراین موقعیتی خطرناک و تهدید کننده ی جان به وجود بیاید. این موارد نیاز به بستری شدن و احتمالا جراحی برای تخلیه عفونت دارند.
به همین علت در صورتی که متوجه علائم پری کرونیت شدید، باید فورا به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان عفونت دندان عقل
ابتدا وضعیت دندان ارزیابی می شود. در بیشتر موارد درمان عفونت اطراف دندان عقل به صورت زیر است:
- با تراشیدن یا شستشو میزان باکتریهای ناحیه عفونی کاهش می یابد و ذرات محبوس شده در این ناحیه تا حد ممکن خارج می شود.
- داروهای آنتی بیوتیک خوراکی تجویز می شود. معمولا 24 ساعت طول می کشد تا تاثیر داروها شروع شود.
- دهان شویه ضد باکتری (غالبا کلرهگزیدین) تجویز می شود تا ناحیه عفونی را تمیز کرده و حجم باکتریها را کاهش دهید.
- در صورت دسترسی به ناحیه عفونی، روشهایی به شما آموزش داده می شود که فضای بین دندان و لثه را خوب شستشو دهید (معمولا از سرنگ شستشو استفاده می شود).
در صورتی که کار به کشیدن دندان عقل رسیده باشد، دندانپزشک باید منتظر بماند تا عفونت ناحیه آلوده برطرف شود تا بتواند کار کشیدن دندان عقل را انجام دهد. در موارد معمولی در زمانی که آنتی بیوتیک خوراکی مصرف می شود و ضد عفونی با شستشو صورت می گیرد، حداقل یک هفته طول می کشد تا عفونت برطرف شده و آماده کشیدن دندان عقل شوید.
احتمال ابتلا به پری کرونیت چقدر است؟
فریدمن در سال 2007 در بازبینی از مقالات منتشر شده نتیجه گیری کرد نرخ بروز پری کرونیت مربوط به دندان عقل 6 تا 10 درصد است. تحقیقات مختلف بیان داشته اند پری کرونیت علت اصلی نیاز به کشیدن دندان عقل است. برخی مطالعات میزان آن را 40 تا 59 درصد از موارد عنوان کرده اند.
همان طور که پیش تر گفته شد تجربه یک دوره پری کرونیت به معنی نیاز به کشیدن دندان نیست بلکه وضعیت دندان باید توسط دندانپزشک کاملا ارزیابی شود. دندان عقل نیز همانند سایر دندانها حتی اگر در نهایت کامل از لثه بیرون بزند و نیمه نهفته نباشد، باز هم مدتی طول می کشد تا مرحله از نیمه بیرون زدن به مرحله بیرون زدن کامل برسد. بنابراین در این زمان ممکن است به پری کرونیت گذرا مبتلا شوید.
هنگامی که دندانپزشک وضعیت دهان بیماری که پری کرونیت دارد را بررسی می کند مشخص می کند آیا وضعیت نیمه بیرون زدگی دندان گذرا است یا ماندگار. در صورت موقتی و گذرا بودن این مرحله، دندانپزشک وضعیت کنونی بیمار را کنترل می کند (با تجویز آنتی بیوتیک، دهان شویه و روشهای دیگر) تا به مرور دندان کامل بیرون بزند و دوره های پری کرونیت متوقف شود. در حالتی که این وضعیت ماندگار باشد خطر بازگشت عفونت همیشه وجود دارد بنابراین دندان عقل باید کشیده شود.

https://www.animated-teeth.com/wisdom_teeth/t2-wisdom-tooth-infections.htm