فلوراید درمانی در کودکان

فلوراید درمانی نیز همانند شیار پوش کردن دندان یک از موثرترین روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان و حفظ سلامت دهان در کودکان است. فلوراید درمانی مؤثرترین و بی‌ خطرترین روش کاهش شیوع پوسیدگی در کودکان است به طوری که در صورتی که همراه با شیار پوش کردن دندان انجام شود منجر به 95% کاهش پوسیدگی دندان می‌شود.
فلوراید با مقاوم ‌سازی دندان در مقابل حمله ‌های اسیدی ناشی از مصرف مواد قندی و فعالیت باکتری‌هایی موجود در دهان به عنوان سپری برای مینا عمل می‌کند و در واقع توانایی بازگرداندن علائم اولیه پوسیدگی دندان در برخی موارد را دارد.

فلوراید چیست؟
فلوراید یک ماده معدنی طبیعی موجود در آب، برخی مواد غذایی و به ‌طور کلی پوسته زمین است و به صورت گسترده در طبیعت وجود دارد. با این حال از آنجایی که فلوراید موجود در مواد غذایی بسیار کم است در برخی کشورها به آب آشامیدنی لوله‌ کشی، فلوراید اضافه می‌شود. همچنین محصولات مراقبت از سلامت دهان مانند خمیر دندان‌ها و دهانشویه های حاوی فلوراید نیز به صورت گسترده مورد استفاده کودکان و بزرگسالان قرار می‌گیرند.

چرا کودکان به فلوراید نیاز دارند؟
پژوهشگران در دهه 30 میلادی دریافتند افرادی که در کودکی آب حاوی فلوراید مصرف کرده بودند حدود 66% کمتر از دیگران دچار پوسیدگی دندان شدند. از آن زمان تاکنون تحقیقات زیادی برای اثبات تأثیرات فلوراید بر سلامت دندان‌ها انجام شده و مشخص شده است فلوراید از دندان‌ها در مقابل پوسیدگی محافظت می‌نماید.
فلوراید برای همه کودکان مفید است چرا که به ایجاد سپر محافظ در دندان‌ها در مقابل اسید که دندان‌ها را حل می‌کند، کمک کرده و عملاً پوسیدگی های (کرم خوردگی های) بسیار کوچک در مراحل اولیه را ترمیم می‌کند. در اثر فعالیت باکتری‌ها در دهان و تغذیه آنها از قند موجود در دهان، اسید تولید می‌شود. اسید لایه بیرونی محافظ دندان که مینا نام دارد را از بین می‌برد. لایه مینا هر روز مقداری مواد معدنی از دست می‌دهد و از طرفی مقداری مواد معدنی جذب می‌کند و به این ترتیب فرآیند معدنی زدایی و معدنی سازی پیوسته انجام می شود. تا زمانی که بین این دو فرایند تعادل برقرار باشد دندان سالم می‌ماند اما در صورتی که معدنی زدایی پیشی بگیرد، دندان مواد معدنی خود را از دست داده و ساختار آن تضعیف می‌شود. در فرایند معدنی سازی موادی مانند فسفات، کلسیم و فلوراید که همگی برای تقویت دندان‌ها لازم هستند، وارد ساختار دندان می‌شوند. این مواد از طریق آب آشامیدنی، غذاها و محصولات بهداشتی مانند خمیر دندان فلوراید دار دریافت می‌شود. زمانی پوسیدگی دندان اتفاق می‌افتد که فرایند معدنی زدایی پیش برود و ساختار دندان تخریب شود. 

فواید فلوراید برای کودکان
به گفته آکادمی دندانپزشکی اطفال آمریکا، فلوراید درمانی موضعی برای کودکان روش بسیار مؤثر در کاهش شیوع پوسیدگی دندان در این گروه سنی است به خصوص در کودکانی که در خطر بالای پوسیدگی دندان قرار دارند. فلوراید درمانی مواد معدنی لازم برای ساختار دندان و به خصوص فلوراید را به دندان می‌رساند و به این ترتیب مانعی برای فرسایش و از بین رفتن دندان ایجاد می‌کند. برای کودکان تنها مقدار کمی فلوراید لازم است تا نتایج قابل توجهی حاصل شود.

معمولاً درمان فلوراید در کودکان به صورت ژل، فوم یا وارنیش انجام می شود. در این درمان‌ها فلوراید با غلظت بالا استفاده می‌شود. به طور کلی جلسه فلوراید درمانی بسیار سریع تمام می‌شود. فلوراید درمانی حرفه ‌ای که در مطب دندانپزشکی انجام می‌شود، تفاوت زیادی با مصرف فلوراید از طریق خمیر دندان و دهان‌شویه دارد.
در حقیقت تحقیقات اخیر نشان می‌دهند فلوراید درمانی حرفه‌ای در تقویت و استحکام دندانهای در حال رشد کودکان و همچنین کاهش خطر پوسیدگی دندان بسیار مؤثر است.

آیا فلوراید برای کودکان خطری ندارد؟
آکادمی دندانپزشکی اطفال آمریکا، انجمن دندانپزشکی آمریکا و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا همه بیان می‌دارند مصرف آب آشامیدنی حاوی فلوراید در حفظ سلامت دهان و دندان مؤثر است. در حقیقت مصرف فلوراید به‌ ویژه برای کودکان که دندان‌های آنها در حال رویش است (از شش ماهگی تا شانزده ‌سالگی) اهمیت ویژه ‌ای دارد. در این مدت تمامی دندان‌های شیری و دائمی در حال رویش هستند و فلوراید مصرف‌ شده، وارد ساختار دندان می‌شود . با این‌ حال فلوراید برای بزرگسالان نیز مفید است.
با این حال فلوراید در صورتی که در مقدار بسیار زیاد مصرف شود همانند هر ماده معدنی دیگری می‌تواند مسمومیت ایجاد کند. مقدار دقیق دوز مسمومیت فلوراید بستگی به وزن فرد دارد. به‌ طور کلی والدین نیازی نیست نگران مسمومیت فلوراید باشند اما باید مراقب باشند محصولات حاوی فلوراید مانند خمیر دندان برای کودکانی که پس از مسواک زدن توانایی تف کردن مواد خمیر دندان را ندارند استفاده نشود و برای کودکان بزرگ‌تر در ابتدا باید والدین نظارت داشته باشند تا مطمئن شوند کودک خمیر دندان حاوی فلوراید را نمی‌بلعد. اگر چه مقدار فلوراید لازم برای مسمومیت بسیار زیاد است، اما به خاطر داشته باشید تنها به اندازه یک نخود از خمیر دندان بر روی مسواک بمالید.

استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید از چه سنی توصیه می‌شود؟
به گفته انجمن دندانپزشکی اطفال آمریکا استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و آغشتن دندان به آن، از زمان رویش اولین دندان می تواند شروع شود. از سه سالگی به اندازه یک نخود از خمیر دندان را بر روی مسواک کودک قرار دهید. برای کودکان زیر شش سال مراقب باشید کودک خمیر دندان را قورت ندهد.

http://www.kidsdentalonline.com/dental-topics/oral-hygiene/dental-fluoride-treatments-children/