درمان شکاف لب و کام

والدینی که کودکان آنها با مشکلات و ناهنجاری‌های ساختاری صورت مانند شکاف لب و یا شکاف کام متولد می‌شوند ممکن است سردرگم و نگران شوند. با این حال والدین باید بدانند چنین مواردی جای نگرانی نداشته و به راحتی درمان می‌شوند.
بیش از هر چیز باید مشاوره پزشکی داشته باشید تا از چند و چون ماجرا و روش‌های درمان آن مطلع شوید.
اهمیت درمان زود هنگام شکاف لب و کام
کودکی که با شکاف لب یا شکاف کام متولد می‌شود، باید هر چه زودتر تحت درمان قرار بگیرد تا بتواند هر چه زودتر زیبایی و عملکرد طبیعی خود را باز یافته و از تعامل با هم‌سن و سالان خود دوری نکند. درمان زود هنگام، مشکلات اجتماعی و روانی کودکان مبتلا به ناهنجاری‌های صورت را به حداقل می‌رساند.
علاوه بر اصلاح لب، کام، بینی و ساختارهای صورت، گروه پزشکی برای پیشگیری از مشکلات شنوایی و تکلم که ممکن است همراه با چنین ناهنجاری‌هایی تجربه شود، تلاش می‌کند. رویکرد تخصصی اصلاح مشکلات لب و کام در هر مورد ممکن است منحصر به فرد باشد اما هر چه سریع تر انجام شود کیفیت زندگی کودک بهتر خواهد شد.
مشخص شده که ناهنجاری‌های لب و کام پیش از تولد و در دوران جنینی به وجود می‌آید اما علت دقیق آن مشخص نیست. برآوردها نشان می‌دهد یک کودک از هر پنج تولد دچار ناهنجاری لب یا کام است.

کودکانی که دچار شکاف کام هستند، معمولاً مستعد عفونت گوش هستند چرا که شکاف کام در عملکرد گوش میانی اختلال ایجاد می‌نماید. برای ایجاد امکان تخلیه مناسب مایعات داخل گوش و گردش هوا، جراح ممکن است توصیه کند از یک لوله هوای کوچک پلاستیکی در پرده گوش استفاده شود.
این عمل جراحی نسبتاً جزیی بوده و ممکن است هم‌زمان با ترمیم شکاف کام صورت بگیرد.
ترمیم شکاف لب
برای ترمیم شکاف لب، برشی در دو طرف شکاف از دهان تا سوراخ بینی ایجاد می‌شود. هدف از ترمیم لب، ایجاد ساختاری با زیبایی و عملکرد نرمال است. این کار با بازسازی مشخصه ‌های آناتومی نرمال انجام می‌شود. اتصال عضله در پرولابیوم (قسمت برجسته میانی لب بالایی) در جراحی شکاف جانبی لب اهمیت زیادی دارد تا به ساختارهایی که حرکت ندارند، قابلیت حرکت ببخشد. سپس جراح بخش بیرونی صورتی رنگ شکاف را برمی گرداند و عضله را به روی آن کشیده و پوست لب در دو طرف را به یکدیگر می رساند تا فاصله بسته شود. عملکرد عضله و شکل کمانی طبیعی دهان به این صورت بازسازی می شود. بد شکلی سوراخ بینی عارضه ای است که اغلب همراه با شکاف لب دیده شده و در زمان ترمیم لب، بهبود می یابد.
ترمیم شکاف کام
ترمیم کام به تکلم و گفتار صحیح، بازگرداندن عملکرد شیپور استاش، بستن شکاف دهان - بینی و به حداقل رساندن تغییرات رشد فک بالا (ماگزیلاری) کمک می کند. در برخی کودکان شکاف کام ممکن است تنها بخش بسیار کوچکی در انتهای سقف دهان را شامل شود اما در برخی دیگر ممکن است شکاف کام به صورت شکاف و جدایی کامل باشد که از جلو تا عقب دهان امتداد دارد. نرم کام ممکن است هم‌زمان با ترمیم لب، ترمیم شود. این کار معمولاً در سه ماهگی انجام می‌شود. درمان سخت کام معمولاً زمانی انجام می‌شود که کودک بزرگ‌تر بوده و دندان‌های او رویش یافته است ( برای اجتناب از اختلال در رویش دندان‌ها و رشد فک بالا). به همین علت معمولاً این عمل جراحی 18 ماهگی صورت می‌گیرد.
جراح برای ترمیم شکاف کام، برشی در دو طرف شکاف ایجاد می‌کند و بافت‌های دو طرف شکاف را به سمت مرکزی یا خط میانی سقف دهان حرکت می‌دهد. این کار باعث بازسازی سقف دهان، به هم رسیدن عضلات و ایجاد طول کافی در کام می‌ شود به طوری که کودک بتواند به راحتی غذا خورده و یا به درستی صحبت کند.
پیوند استخوان آلوئولار
کودکانی که شکاف در قوس دندانی آلوئولار دارند، برای حفظ قوس دندانی و امکان رویش دندان‌های مجاور شکاف یا داخل آن، نیاز به پیوند استخوان دارند. زمان بندی این عمل بسته به شرایط متفاوت است اما تقریباً در سن شش تا هشت سالگی انجام می‌شود. ابتدا تصاویر عکس پرتوی ایکس، زمان بندی رویش دندان‌های دائمی را مشخص می‌کند. گاهی به جای استفاده از پودر استخوان، استخوان اسفنجی ستیغ خاصره ای (ایلیاک) در استخوان آلوئول جایگذاری می‌شود. این کار بلافاصله پس از این که قوس دندانی همراستا شد یا رشد و بستن شکاف لب باعث نزدیک شدن دو انتهای استخوان آلوئولار شد، صورت می‌گیرد. در این زمان هر گونه شکاف باقیمانده در فضای دهان - بینی را نیز می توان بست.
عمل جراحی چگونه است؟
معمولا کودک یک شب را در بیمارستان سپری می‌کند تا از وضعیت عمومی و تعادل مایعات و الکترولیت بدن او اطمینان حاصل شود. پس از عمل پیوند استخوان، ناراحتی یا درد ناحیه ران و ناراحتی در هنگام راه رفتن متداول است. در ابتدا کودک باید رژیم غذایی کاملا نرم داشته باشد و تا 10 روز فعالیت‌های فیزیکی او محدود شود.
نارسایی دریچه کامی - حلقی
در درصد کمی از موارد، برخی از کودکان علیرغم ترمیم شکاف کام باز هم مشکل تکلم تو دماغی (hypernasal ) نشان می‌دهند. این نقص را می‌توان در معاینه فیزیکی خوب، معاینه گفتار درمانی، فلوروسکوپی و آندوسکوپی بینی شناسایی نمود. تست مه گرفتن آینه (که در آن آینه به نوبت جلوی سوراخهای بینی گرفته می‌شود) یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای پی‌ بردن به جریان هوای بینی است که به نوبه خود می‌تواند اختلال عملکرد نرم کام را شناسایی نماید. این وضعیت ممکن است پس از جراحی شکاف کام دیده شود یا پس از کوچک شدن لوزه ها (بافت آدنوئید) مشخص شود. در برخی بیماران که ترمیم کام انجام داده ‌اند، جملات کوتاه ممکن است کاملاً نرمال به نظر برسد اما بیان جملات طولانی با مشکل مواجه می‌شود و منجر به افزایش تو دماغی شدن گفتار در هنگام خستگی کام می‌شود. در این موارد ممکن است نوعی جراحی برای کمک به بستن نرم کام توصیه شود.
عمل جراحی برای نارسایی دریچه کامی - حلقی شامل فلپ حلقی است که در آن دیواره خلفی حلق بالا زده شده و به نرم کام بخیه می شود. به این ترتیب فاصله موجود که باعث کوتاهی یا اختلال عملکرد نرم کام می شود، کاهش می یابد.
رویکردهای جراحی دیگری ممکن است برای این فضا استفاده شود که شامل ایجاد برخی تغییرات در ساختارهای احاطه کننده نرم کام و دیواره خلفی حلق می‌باشد.
سن و زمان بندی جراحی بسته به شرایط متفاوت بوده و از سنین بسیار کم تا نوجوانی انجام می‌شود.
به خاطر داشته باشید تشخیص زود هنگام کمک می‌کند عملکرد نرم کام به حداکثر برسد.

http://www.kidsplastsurg.com/cleft-lip-palate/treatment-options.cfm