آبسه دندان

آبسه به تجمع چرک داخل کیسه گفته میشود و آبسه دندان عفونت باکتریایی است که به شکل آبسه در داخل دندان (معمولا در پالپ) تجمع می یابد.

باکتریهای موجود در پلاک چسبیده به سطح دندانها، بزاق و باکتریهای دهان میتوانند به دندانها چسبیده و به آنها صدمه برسانند. اگر پلاک را با مسواک زدن مرتب و نخ دندان کشیدن پاک نکنید، در داخل بافت نرم دندان یا لثه گسترش پیدا میکنند و ممکن است در نهایت آبسه تشکیل بدهند. 

 از کجا بفهمیم دندانمان آبسه کرده است؟ 

علائم و نشانه های آبسه دندان به صورت زیر است:
درد در ناحیه آبسه در هنگام جویدن یا لمس کردن
حساسیت دندان به مایعات سرد یا داغ
حس کردن طعم بد و متعفن در دهان
تب
احساس کسالت
سخت شدن باز کردن دهان
مشکلات بلع
بی خوابی
علامت اصلی آبسه دندان، درد است. ممکن است درد را به صورت درد تیر کشنده احساس کنید. درد آبسه دندان شدید است و معمولا ناگهانی شروع شده و ظرف چند ساعت تا چند روز شدید میشود. در برخی موارد درد ممکن است به گوش، استخوان فک و گردن بزند.

انواع آبسه در دهان
آبسه لثه: آبسه لثه در بافت لثه تشکیل میشود و کاری به دندان یا رباط پریودنتال ندارد.
آبسه پریودنتال: این آبسه در بافت استخوان اطراف ساختار دندان ایجاد میشود.
آبسه پری اپیکال: این آبسه در بافت نرم داخل دندان شروع میشود.
انواع آبسه تعیین کننده شدت و محل بروز علائم آبسه است.

آبسه دندان را چگونه درمان میکنند؟
هر کسی که علائم مربوط به آبسه دندان دارد باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کند. آبسه دندان برای دندانپزشک مجرب به راحتی قابل تشخیص است. افرادی که دچار مشکلات تنفسی و بلع میشوند باید به اورژانس مراجعه کنند. اگر نمیتوانید فورا دندانپزشک را ببینید میتوانید فعلا به پزشک عمومی مراجعه کنید تا دارویی تجویز کند که فعلا بتوانید درد را کنترل کنید و از دندان مراقبت کنید. همچنین در صورتی که نیاز ببیند شما را برای خدمات اورژانسی آماده میکند.
آبسه باید برش خورده و چرک داخل آن تخلیه شود. این کار با بی حسی موضعی انجام میشود.

آبسه دندان که معمولا در مجرای ریشه تشکیل میشود نیاز به درمان ریشه دارد تا آبسه تخلیه شود. با دریل دندانپزشکی سوراخی در دندان مرده ایجاد میشود تا بتوان چرک را از آن بیرون کشید. همه بافتهای آسیب دیده از پالپ دندان خارج میشوند. سپس با مواد پر کننده فضای خالی پر میشود تا دوباره راهی برای ورود باکتریها باقی 

عمل جراحی درمان آبسه دندان
افرادی که دجار آبسه دندان (پری اپیکال) و برگشت عفونت میشوند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. این کار توسط جراح دهان انجام میشود. اگر آبسه برگردد (حتی بعد از جراحی) احتمالا دندان کشیده میشود.
علاوه بر این، داروهایی مثل آنتی بیوتیک و مسکن نیز احتمالا تجویز میشود.

اگر آبسه دندان درمان نشود، چه میشود؟
در اکثریت موارد تنها اگر آبسه بدون درمان رها شود عوارض ایجاد میشود. با این حال حتی با درمان ظاهرا موثر نیز ممکن است عوارضی به وجود بیاید اگر چه این اتفاق بسیار نادر است. عوارض احتمالی آبسه دندان (در صورت عدم درمان) به صورت زیر است:
کیست دندان: حفره پر شده با مایع ممکن است در نوک ریشه دندان تشکیل شود که به آن کیست دندان میگویند. احتمال عفونی شدن کیست زیاد است. در صورتی که کیست عفونی شود بیمار باید آنتی بیوتیک مصرف کرده و احتمالا جراحی شود.
استئومیلیت: باکتریهای موجود در آبسه وارد جریان خون شده و استخوان را دچار عفونت میکنند. بیمار افزایش دمای بدن، درد شدید در آن بخش از استخوان و احتمالا حالت تهوع را تجربه میکند. معمولا استخوانی که عفونت کرده نزدیک آبسه است. با این حال ممکن است عفونت از طریق خون گسترش یافته و به استخوانهای دیگر بدن برسد. درمان این وضعیت آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی است.
ترومبوز سینوس کاورنوس: گسترش باکتریها باعث تشکیل لخته در سینوس کاورنوس میشود که در قاعده مغز قرار دارد. ترومبوز سینوس کاورنوس با آنتی بیوتیک درمان شده و گاهی جراحی برای تخلیه چرک لازم است. در بعضی از موارد این وضعیت میتواند مرگبار باشد اگر چه این عارضه بسیار نادر است.
آنژین لودویگ: این وضعیت عفونت کف دهان در صورت گسترش باکتریهای داخل آبسه است. ورم و درد شدیدی در زیر زبان و گردن احساس میشود. در موارد شدید تنفس برای بیمار ممکن است سهت شود. آنژین لودویگ یک وضعیت خطرناک است که میتواند مرگ به دنبال داشته باشد. بیمار با آنتی بیوتیک درمان میشود. افرادی که آنژین لودویگ شدید دارند ممکن است نیاز به جراحی برای باز کردن مسیر تنفسی جهت رفع مشکل تنفسی داشته باشند.

سینوزیت: باکتریها به فضاهای کوچک پشت استخوان گونه که به آن سینوس های ماگزیلاری گفته میشود میرسند. این وضعیت اگر چه جدی نیست اما میتواند دردناک باشد. بیمار دچار تب و حساسیت گونه میشود. گاهی این وضعیت خود به خود بهبود می یابد. دکتر بسته به شدت عفونت، آنتی بیوتیک تجویز میکند.